Pređi na sadržaj

смрт

smrt

Jezici (3)
Reference • Napomene • Srpskohrvatski
Strana kategorija

Srpski

smrt (srpski, lat. smrt)

Padež Jednina Množina
Nominativ smrt smrti
Genitiv smrti smrti
Dativ smrti smrtima
Akuzativ smrt smrti
Vokativ smrti smrti
Instrumental smrću smrtima
Lokativ smrti smrtima


Imenica

smrt, ž

Slogovi: smrt,  mn. smr-ti


Značenja:

[1.] Smrt je prestanak života, konačno i bespovratno prekidanje svih životnih aktivnosti koje održavaju živi organizam.[1][2]
[1.1.] U sanskrtu nailazimo na imenicu ženskog roda मृति [3] (čita se) mrti, istovetnog značenja kao i u srpskom jeziku.
*napomena: značenje preko sinonima i sinonime trebalo bi preraditi
[1.p]

(značenje izvedeno preko sinonima) onaj svet, ništavilo, zagrobni život, večni san, tamni vilajet, večni mrak, fig. mrak fig., izr. večna lovišta izr. [4][n 1]

[2.p]

(značenje izvedeno preko sinonima) svršetak, izdisaj, umiranje, skončanje, suđeni čas, samrtni čas, sudnji dan, fig. konac fig., odlazak fig., kraj fig., nestajanje fig., reg. edžel reg. [4]

[3.p]

(značenje izvedeno preko sinonima) konac, zamiranje, kraj, fig. umiranje fig., dovršetak, finale, prestanak, finiš, završetak, konac, zamiranje, kraj, umiranje fig., dovršetak, finale, prestanak, finiš, završetak, finiš, finale fig., završetak, suton fig., umiranje fig., konac fig., zalazak fig., amin, propast fig., uništenje, kraj fig., žarg. raspad žarg., nestajanje, katastrofa, amen, poraz [4]

Poreklo:

[1.1.] iz praslavenskog:

Sinonimi: smrt

[1.1.p] onaj svet, ništavilo, zagrobni život, večni san, tamni vilajet, večni mrak, fig. mrak fig., izr. večna lovišta izr. [4]
[2.1.p] svršetak, izdisaj, umiranje, skončanje, suđeni čas, samrtni čas, sudnji dan, fig. konac fig., odlazak fig., kraj fig., nestajanje fig., reg. edžel reg. [4]
[3.1.p] konac, zamiranje, kraj, fig. umiranje fig., dovršetak, finale, prestanak, finiš, završetak, konac, zamiranje, kraj, umiranje fig., dovršetak, finale, prestanak, finiš, završetak, finiš, finale fig., završetak, suton fig., umiranje fig., konac fig., zalazak fig., amin, propast fig., uništenje, kraj fig., žarg. raspad žarg., nestajanje, katastrofa, amen, poraz [4]


Primeri:

[1.1.] P[a] onda je očo u Vojlovački namastir iza Pančeve — tamo je dugo sedijo, tu je dočeko smrt njegou (sedamde[s] sedme je umro). [5] Novo Miloševo [6]
[1.1.] Do smrti je radio to, da. Veliki Gaj, Sremska Mitrovica, Rumenka, Novi Sad, Kovilj, Kikinda, Zrenjanin, Tomaševac, Pančevo [6]
[1.1.] Smrt mi kad pomislim da treba celu kuću da spremam. Jasenovo [6]

Vikicitati „Šablon:SRSJ-SŽR1-20”

—Šablon:SRSJ-SŽR1-20

}}

Izrazi:

[1.1.] Bolje da te ˜ uzme, neg da te suza sirotinjska stigne („bolje umreti nego biti proklinjan“). [6]
[1.1.] i po ˜ da ga pošlješ ne bi se vratio („biti nepouzdan, spor u obavljanju nekog posla“). [6]
[1.1.] nema smrti bez suđena dana („ne može se umreti pre nego što je suđeno“). [6]
[1.1.] dobar da ide po ˜ („biti loš, nekoristan“). [6]
[1.1.] ˜ mu u nosu („na samrti je“). Sombor [6]

Asocijacije:

[1.1.] umiranje, Morana

Izvedene reči:

[1.1.] smrtan, smrtni



Prevodi

Reference

  1. ↑ „Šta znači Smrt“ Приступљено 26. 12. 2023 
  2. ↑ Smrt, Filozofija, Enciklopedijski leksikon, Mozaik znanja, Beograd 1973.
  3. ↑ Sanskrt: [[1]]
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Ćosić Pavle (2008) chapter IX, in Rečnik Sinonima (in Srpski), Beograd, Srbija: Kornet, →ISBN, page 714; republished Novi Sad,: Prometej, 2018, →ISBN, page 1356 2008 (gl. asistent i stručni konsultant Bojana Đorđević) Rečnik sinonima, Beograd: Kornet, →ISBN, page 714 (COBISS)
  5. ↑ Nevenka Sekulić, Zbirka dijalekatskih tekstova iz Vojvodine. — SDZb, HHVII, 1981, 107—306, str. 124.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 Rečnik srpskih govora Vojvodine, izmenjeno i dopunjeno izdanje u 4 toma, priredili mr Dejan Miloradov, Katarina Sunajko, mr Ivana Ćelić i dr Dragoljub Petrović, Matica srpska, Novi Sad.

Srodni članci sa Vikipedije:

[1] smrt

Napomene

  1. ↑ Ovo značenje je izvedeno preko sinonima. Molimo vas da zamenite ovaj šablon odgovarajućim opisom značenja.

_ _ _ _ _ _

Makedonski

Etimologija

Od Pra-Slovenski *sъmьrtь.

Imenica

smrt (smrt) f (uncountable)

  1. death

Inflection

Deklinacija od smrt
singular
indefinite smrt
definite unspecified smrtta
definite proximal —
definite distal —
vocative smrt

Srpskohrvatski

Etimologija

Od Pra-Slovenski *sъmьrtь.

Izgovor

Imenica

smȑt f (Latinica spelling smȑt)

  1. death

Deklinacija

Deklinacija od smrt
singular plural
nominative smrt smrti
genitive smrti smr̀tӣ
dative smrti smrtima
accusative smrt smrti
vocative smrti smrti
locative smrti smrtima
instrumental smȑću / smrti smrtima

Izvedeni termini

Preuzeto iz „https://sr.wiktionary.org/w/index.php?title=смрт&oldid=701494”