կար

Јерменски

կար (kar) bilo je

կ-ա-ր

Такође погледајте: կար- и -կար

Pronunciation

• (Eastern Armenian, standard) МФА^(кључ): [kɑɾ]
• (Western Armenian, standard) МФА^(кључ): [ɡɑɾ]

Etymology 1

Verb

կար (kar)

1. third-person singular [[Додатак:Речник#imperfect|imperfect]] indicative of կամ (kam)

Etymology 2

From Old Armenian կար (kar).

Noun

կար (kar)

1. seam (where two pieces of fabric are sewn together)
2. sewing
3. (Sivas) a thick rope for fixing the load on a cart

Etymology 3

Learned borrowing из Old Armenian կար (kar).

Noun

կար (kar)

1. (archaic) force, vigour; power
2. (archaic) ability

---

Old Armenian

Etymology 1

Deverbal from կարեմ (karem)

Noun

1. cord, rope, string

2. (anatomy) joint
3. (post-Classical) the act of sewing, needlework; something sewn; seam

   կարս հարկանել ― kars harkanel ― to sew, to seam

Descendants

• Јерменски: կար (kar)

Further reading

• Awetikʿean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կար”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language]‎^[1], Venice: S. Lazarus Armenian Academy

Etymology 2

Of Iranian origin. Compare Sogdian [script needed] (kāδe, kāδī, “very, greatly”) and Northern Kurdish karîn, kar- (“to be able to, can”).

Noun

1. force, vigour; power

   ոչ գոյ ի ձեռս մեր կար ― očʿ goy i jeṙs mer kar ― it is not in our power, we cannot

   ի վեր քան զկար իւրեանց ― i ver kʿan zkar iwreancʿ ― beyond their strength

2. intensity, vehemence
3. means, faculty, capacity, ability

   ըստ կարի ― əst kari ― as much as possible

   ըստ կարի փութով ― əst kari pʿutʿov ― with all possible speed

   ըստ կարի նուազ ― əst kari nuaz ― as little as can be

   իւրաքանչիւր ըստ իւրում կարի ― iwrakʿančʿiwr əst iwrum kari ― every one according to his ability

   որչափ ի կարի քում իցէ ― orčʿapʿ i kari kʿum icʿē ― as much as you can or as lies in your power

   ըստ իւրում կարի, որչափ էր նորա կար եւ զօրութիւն ― əst iwrum kari, orčʿapʿ ēr nora kar ew zōrutʿiwn ― as much as he could or as was possible for him

   ըստ կարի զորութեան իմոյ ― əst kari zorutʿean imoy ― to the utmost of my power, the best I can, all I can

Adjective

1. possible

   կար է ― kar ē ― it is possible

   ոչ է կար ― očʿ ē kar ― it is impossible

Derived terms

• ամենակար (amenakar)
• ամենակարող (amenakaroł)
• ամենակարութիւն (amenakarutʿiwn)
• ամենապիկար (amenapikar)
• ամէնապիկար (amēnapikar)
• անկար (ankar)
• անկարաբար (ankarabar)
• անկարածածկելի (ankaracackeli)
• անկարանամ (ankaranam)
• անկարելագոյն (ankarelagoyn)
• անկարելի (ankareli)
• անկարելին (ankarelin)
• անկարող (ankaroł)
• անկարողանամ (ankarołanam)
• անկարողութիւն (ankarołutʿiwn)
• անկարութիւն (ankarutʿiwn)
• անտկար (antkar)
• անտկարանալի (antkaranali)
• ապիկար (apikar)
• ապիկարիմ (apikarim)
• ապիկարութիւն (apikarutʿiwn)
• արժանակար (aržanakar)
• բեռնակար (beṙnakar)
• կարաձմեռն (karajmeṙn)
• կարաւոր (karawor)
• կարաւորագոյն (karaworagoyn)
• կարաւորիմ (karaworim)
• կարելի (kareli)
• կարեմ (karem)
• կարեպէտ (karepēt)
• կարեսէր (karesēr)
• կարեվէր (karevēr)
• կարեւոր (karewor)
• կարեւորաբար (kareworabar)
• կարեւորագոյն (kareworagoyn)
• կարեւորապէս (kareworapēs)
• կարեւորութիւն (kareworutʿiwn)
• կարէձմեռն (karējmeṙn)
• կարէվէր (karēvēr)
• կարի (kari)
• կարող (karoł)
• կարողաբար (karołabar)
• կարողագոյն (karołagoyn)
• կարողական (karołakan)
• կարողակից (karołakicʿ)
• կարողաձիգ (karołajig)
• կարողանամ (karołanam)
• կարողապէս (karołapēs)
• կարողացուցանեմ (karołacʿucʿanem)
• կարողիմ (karołim)
• կարողութիւն (karołutʿiwn)
• կարողուոր (karołuor)
• կարութիւն (karutʿiwn)
• կարօղ (karōł)
• համակար (hamakar)
• հանգէտակար (hangētakar)
• հանգիտակարող (hangitakaroł)
• տկար (tkar)
• տկարաբանութիւն (tkarabanutʿiwn)
• տկարաբար (tkarabar)
• տկարագոյն (tkaragoyn)
• տկարաթեւ (tkaratʿew)
• տկարական (tkarakan)
• տկարաձայն (tkarajayn)
• տկարամիտ (tkaramit)
• տկարամտութիւն (tkaramtutʿiwn)
• տկարանամ (tkaranam)
• տկարանոց (tkaranocʿ)
• տկարատարր (tkaratarr)
• տկարացուցանեմ (tkaracʿucʿanem)
• տկարութիւն (tkarutʿiwn)

 

Descendants

• → Јерменски: կար (kar)

Further reading

• Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979) “կար”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words]‎^[2] (in Јерменски), 2nd edition, Yerevan: University Press
• Awetikʿean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “կար”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language]‎^[3], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Petrosean, Matatʿeay (1879) “կար”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English]‎^[4], Venice: S. Lazarus Armenian Academy