цр́на вода
цр́на вода
црна вода (српски, lat. crna voda)[уреди]
Значења:
- Чиста, провидна вода. [1]
- Вода у порасту. [2] Ковиљ[1]
- Вода погодног састава, вода у којој риба добро напредује. [3] Елемир[1]
Примери:
- Тероване [вршке] смо мећали ди је црна вода, а беле смо мећали ди је бела вода, да не примете. [3] Бачка Паланка [1]
Изрази:
- жедног прико воде привести ("исто"). Ковиљ [1]
- чита̏ти ко во́да ("течно читати"). Вршац [1]
- и̏ма га ко ла́дне во́де ("бити у изобиљу"). Вршац [1]
- те̏рати во̏ду на сво́ју водени̏цу ("радити нешто у своју корист"). Ново Милошево [1]
- терати воду на своју страну ("исто"). [1]
- преве́сти же́дна преко во́де ("преварити некога"). Вршац [1]
- ѝмати во̏ду у гла́ви ("бити незрео"). Ново Милошево [1]
- Изли́вативо̏ду ("проливати воду у спомен на покојника"; "Ми̑ спре̏мимо јену девојчи̏цу која̑ ће да, ка̑жемо, изли̑ва во̏д"). Избиште [1]
- про́ћи кроз ва̏тру и во̏ду ("доживети велике тешкоће и искушења"). Вршац [1]
- ˜ све опере до црна образа ("све се може исправити осим укаљане части, угледа"). Ново Милошево [1]
- између ва̏тре и во́де ("између две опасности"). Вршац [1]
- пустити воду ("помокрити се"; "Измакнем се ја мало у страну да пустим воду"). Јасеново [1]
- наврћати воду на своју воденицу ("удешавати да се прилике развију у сопствену корист"). Јасеново [1]
- расти ко ("брзо расти, напредовати"). Сомбор Вршац [1]
- попити у кашики воде ("лако, без гриже савести уништити, упропастити, ликвидирати"; "Попијо би га у кашики воде"). Вршац [1]
- ни во́да ни ˜ ("непоуздан, превртљив човек"). Вршац [1]
- чу́вати ко ма̏ло во́де на дла̏н ("добро чувати, пазити"). Јасеново [1]
- ракија ко ˜ ("слаба ракија"; "Та ракија ко вода"). Јасеново [1]
- пропа̏сти ко у му̑тну во̏ду ("нестати без трага"). Вршац [1]
- и́ћи ("бити спреман на све"). Вршац [1]
- косити оводи ("пити воду (уместо вина или ракије) за време косидбе"; "Владало је у народу погрешно мишљење да вино и ракија дају човеку снагу и да човек који „коси о води“ ни близу није тако јак као онај који приликом косидбе има вина и ракије"). Пивнице [1]
- му́тити ("стварати некоме неприлике"). Вршац [1]
- ву́ћи во̏ду на сво́ју водени̏цу ("радити нешто у своју корист"). Вршац [1]
- гле̏дати ко ма̏ло во̀де на дла̏н ("добро чувати, пазити"). Вршац [1]
- жедног преко воде пренети ("преварити некога"; "Тај те жедног преко воде пренесе"). Јасеново [1]
- тија ˜ брег рони ("упорношћу се савлађују све тешкоће"). Вршац [1]
- кр̑в ни́је во́да ("не може се бити равнодушан према сроднику"). Вршац [1]
- ћути ко опарен у врелој води Ново Милошево [1]
- до́шла во́да до но̏са ("наћи се у тешком положају"). Вршац [1]
- ко не чува воду не чува ни маст ("у односу према ситницама огледа се однос према крупним стварима"). Ново Милошево [1]
- и во̀да и̏ма зу̑бе ("одећа се уништава честим прањем"). Ново Милошево [1]
- држати некога ко кап воде / као мало воде на длану ("пазити некога с највећом пажњом"; "Држи га ко кап воде на длану"). Ченеј [1]
Референце[уреди]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 1,26 1,27 1,28 1,29 1,30 1,31 1,32 1,33 1,34 1,35 Речник српских говора Војводине, измењено и допуњено издање у 4 тома, приредили мр Дејан Милорадов, Катарина Сунајко, мр Ивана Ћелић и др Драгољуб Петровић, Матица српска, Нови Сад.
- ↑ Светлана Малин-Ђурагић, Рибарска терминологија Ковиљског рита (рукопис магистарског рада).
- ↑ 3,0 3,1 Велимир Михајловић—Гордана Вуковић, Српскохрватска лексика рибарства. Нови Сад (Филозофски факултет),977, 457 стр.